Wydarzenia

2023-08-15 10:41

Jak podstawowe prawa ludzkiej głupoty mogą pomóc nam w poprawie bezpieczeństwa pracy?

Artykuł został zilustrowany fragmentem obrazu „Leczenie głupoty” lub „Wycięcie kamienia głupoty” przypisywanego Hieronimowi Boschowi (ur. ok. 1450, zm. 1516). Obraz znajduje się obecnie w muzeum Prado w Madrycie. Jak podaje Wikipedia temat obrazu odnosi się do domniemanej procedury medycznej wykonywanej przez europejskich znachorów w XV wieku polegającej na trepanacji czaszki chorego na głupotę (także szaleństwo) i wydobycie z jej środka „kamienia szaleństwa”, uważanego za przyczynę szaleństwa lub opóźnienia umysłowego pacjenta. Fot. domena publiczna.

Bezpośrednią motywacją do poruszenia tytułowego tematu w kontekście bhp była lektura niezwykle ciekawego eseju pt. „Podstawowe prawa ludzkiej głupoty”. Jego autor, Carlo Maria Cipolla (1922–2000), włoski ekonomista zajmujący się historią gospodarki i ekonomii, urodził się i umarł w Pawii, studiował ekonomię, potem nauczał na włoskich uniwersytetach, a od 1953 r. był profesorem Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. C. Cipolla napisał ten esej i opublikował własnym kosztem w roku 1976 – dla żartu. Nie przypuszczał, że ta krótka rozprawa zdobędzie światowy rozgłos i doczeka się poważnych studiów i opracowań naukowych z użyciem metod analizy statystycznej.

Trzecie (złote) prawo ludzkiej głupoty: „Osoba głupia to osoba, która powoduje straty u innej osoby lub grupy osób, sama nie czerpie żadnych korzyści, a nawet często ponosi straty”. Wyjaśnienie tego prawa przez Carlo Cippolę jest dość okrutne w swojej wymowie. Mówi on bowiem, że „większość ludzi nie działa konsekwentnie. W pewnych okolicznościach dana osoba działa inteligentnie, a w innych okolicznościach ta sama osoba będzie działać bezradnie, a nawet może pokusić się o akt bandytyzmu. Jedyny istotny wyjątek od reguły stanowią ludzie głupi, którzy normalnie wykazują silną skłonność do doskonałej konsekwencji we wszystkich dziedzinach ludzkich przedsięwzięć”. W tym miejscu trzeba jeszcze wyjaśnić i zrozumieć, co zasadniczo sprawia, że głupi człowiek jest niebezpieczny dla innych ludzi – innymi słowy, co stanowi o sile głupoty – pisze Włodzimierz Biel i w dalszej części artykułu wyjaśnia, jak wiedzę o głupocie można wykorzystać do poprawy bhp.

Więcej w ATEŚCIE 6/2023 i w Portalu Informacji Technicznej: https://tiny.pl/cwr1b

Chcesz być na bieżąco, zapisz się do newslettera ATESTU:
https://www.atest.com.pl/info,newsletter